ชูร์โรเป็นอาหารสุดอร่อยที่ทำกันในหลายประเทศทั่วโลก ตั้งแต่สเปนไปยังลาตินอเมริกัน จนถึงฟิลิปปินส์ ด้วยการเตรียมอันง่ายดาย ทำให้แป้งทอดนี้เป็นขนมและมื้อด่วนในอุดมคติ ถึงแม้จะมีการทำกินอย่างแพร่หลาย แต่มีน้อยคนที่จะรู้ความเป็นมาที่แท้จริง

ดังนั้นเรามาเริ่มเดินทางผ่านประวัติศาสตร์ เพื่อดูต้นกำเนิดของชูร์โรและที่มาของชื่ออันน่าฉงนนี้กันเถอะ

การเตรียมทำชูร์โรนั้นง่ายนิดเดียว เพราะใช้ส่วนผสมที่ต้องการไม่มาก: แป้ง, น้ำ, น้ำตาล และน้ำมัน ดังนั้นจึงไม่แปลกที่จะมีทฤษฏีต้นกำเนิดของมันอยู่ในหลายที่เต็มไปหมด อ้างอิงจากหนึ่งในทฤษฎีเหล่านั้น คือ ชูร์โรมีมาอยู่แล้วตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณ

คำอธิบายทางประวัติศาสตร์นี้มาจากหลักฐานภาพแกะสลักจากที่ต่างๆที่เจอในสุสานฟาโรห์แรมีซีสที่ 3 (ค.ศ.1184-1153) ที่หลงเหลืออยู่เพียงรูปวาด เนื่องจากต้นฉบับแบบสมบูรณ์ได้หายไประหว่างการขุดค้น ภาพแกะสลักเหล่านั้นเป็นภาพของคนงานมากมายเตรียมข้าวสาลีมา จากนั้นทำเป็นแป้ง ม้วนขึ้นรูปแล้วนำไปทอด

คำอธิบายเกี่ยวกับต้นกำเนิดชูร์โรนี้ค่อนข้างน่าเชื่อ เพราะทุกวันนี้สามารถเจออาหารสมัยโบราณเจอได้ใน ประเทศตะวันออกกลาง (เหมือนที่เจออาหาร Mushabbak ในประเทศเลบานอน) ซึ่งใกล้เคียงกับการจัดเตรียมทำอาหารของคนอียิปต์

หากทฤษฎีนี้เป็นความจริง ชูร์โรจะเป็นอาหารเก่าแก่ที่มีมาไม่ต่ำกว่า 3,000 ปีเลยทีเดียว

อีกทฤษฎีที่ได้รับความสนใจอย่างแพร่หลายกล่าวว่าชูร์โรมีต้นกำเนิดจากอาหารอันโด่งดัง Youzhagui (ปีศาจในน้ำมัน) หรือปาท่องโก๋จากจีน ซึ่งเป็นอาหารเช้าทั่วไปของชาติ ซึ่งทำจากแป้งทอด แต่ไม่มีรสหวาน ในทางกลับกัน เกลือถูกใช้แทน เมนูนี้เป็นที่นิยมอย่างมากในจีนใต้ และถูกนำมากินคู่กับนม บางครั้งก็กินคู่กับกงซอเม

บางคนกล่าวโดยไม่มีหลักฐานรองรับว่าพ่อค้าโปรตุเกสนำสูตรนี้ไปยังคาบสมุทรไอบีเรีย ที่ซึ่งมีการแลกเปลี่ยนเกลือกับน้ำตาล และถุงบีบแป้งก็เริ่มเป็นที่รู้จัก อย่างไรก็ตาม มีความเป็นไปได้ที่การทำขนมนี้จะไปถึงยุโรปเพราะการเดินทางของมาร์โก โปโล

อย่างไรก็ตาม ไม่มีบันทึกหรือข้อตกลงใดๆที่เป็นหลักฐานยืนยันทฤษฎีนี้

หากไม่คำนึงถึงต้นกำเนิดอันห่างไกลเหล่านั้น มันเหมือนกับว่าชูร์โรจะมีต้นกำเนิดในประเทศสเปนจากวิธีการทำที่ง่ายดายและใช้ส่วนผสมเพียงไม่กี่อย่าง ดูเหมือนว่าคนเลี้ยงแกะชาวไลบีเรียจะประสบปัญหาไม่มีเตาอบในวันที่ยากลำบาก พวกเขาจึงเลือกที่จะนำแป้งมาทอดเพื่อกินเป็นอาหารจานด่วนที่คล้ายกับขนมปัง

สูตรที่ทำขึ้นนี้ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางในยุคกลาง ที่สามารถพบบันทึกสเปนจากศตวรรษที่ 16 ที่หนังสือรวมสูตรอาหารของแม่ชีอลิซาเบธหรือคณะพัวร์แคลร์สแห่งวัลลาโดลิด ได้บันทึกอาหารจากแป้งทอดและน้ำตาล ในขณะเดียวกันก็พบสูตรการทำนี้ในหนังสืออาหารราชวงศ์ จึงกล่าวได้ว่าเป็นอาหารที่ไม่ว่าคนรวยหรือจนก็ชอบทั้งนั้น

ในทำนองเดียวกัน มีหลักฐานมากมายกล่าวว่ามีอาหารและเครื่องดื่มขายตามท้องถนนของทั่วอาณาจักรสเปนระหว่างศตวรรษที่ 17 โดยใช้เตาอบและกระทะมาทำอาหาร โดยในขณะนั้นอาหารประเภทแป้งทอดจะเรียกว่า “ผลไม้แห่งกระทะทอด” หรือ “ฟริตเตอร์” ซึ่งมีรสหวานและเป็นที่รู้จักดี ผู้คนมักกินในงานแสดงสินค้าและเทศกาลต่างๆ

จนในที่สุดก็มีโรงงานผลิตชูร์โรเกิดขึ้นในเมืองต่างๆเช่นซารากอซาในศตวรรษที่ 19 ที่เริ่มผลิตขนมเป็นรูปทรงดาวดังที่เห็นกันจนปัจจุบัน การเริ่มต้นแผ่ขยายของชูร์โรเกิดจากทั่วประเทศสเปน, ไปละตินอเมริกา, ไปยังทั่วทวีปของโลก และยังคงขยายวงกว้างไปเรื่อยๆในปัจจุบัน

ชื่ออันแปลกประหลาดนี้มาจากสายพันธุ์แพะหรือแกะในคาบสมุทรไอบีเรีย คือแกะพันธุ์เชอร์รา ซึ่งพบได้ทั่วไปในแคว้นคาสตีลและเลออน เนื่องจากรูปลักษณ์ของอาหารนี้ที่เหมือนกับเขาสัตว์ดังกล่าว ท้ายที่สุดชื่อนี้จึงถูกนำมาตั้ง

ในทางกลับกัน ชูร์โรมีรูปร่างที่หลากหลายทีเดียว ทั้งแบบแข็งและยาว ทั้งแบบนุ่มอันเล็ก และยังมีชูร์โรแบบหนาที่ใส่อันเล็กเคลือบช็อกโกแลตไว้ข้างใน แต่ไม่ว่ารูปร่าง, ขนาด หรือความหนาจะเป็นอย่างไร วิธีการทำที่ใช้แป้งมาทอดและหน้าตัดรูปดาวยาวๆนี้ก็เป็นเอกลักษณ์ที่ทำให้ได้ชื่อว่าชูร์โรต่อไป

จากการล่าอาณานิคมของสเปนไปที่อเมริกาและภูมิภาคต่างๆทั่วโลก เช่นฟิลิปปินส์ ชูร์โรก็ได้กลายเป็นอาหารและธรรมเนียมของแต่ละพื้นที่ไปแล้ว หลังจากเดินไปยังอเมริกา ชูร์โรก็ได้พบเพื่อนยาก นั่นก็คือช็อกโกแลตนั่นเอง

ความสัมพันธ์ระหว่างชูร์โรและช็อกโกแลตนั้นแทบจะแยกจากกันไม่ได้ หากไม่กินชูร์โรกับช็อกโกแลตแบบเป็นน้ำก็จะกินชูร์โรสอดไส้ช็อกโกแลต อย่างไรก็ตาม การกินคู่กันไม่ได้ผูกขาดแค่ช็อกโกแลต เพราะบางครั้งก็กินชูร์โรคู่กับน้ำตาลนม (หรือที่ในเวเนซูเอลาเรียกว่า “Arequipe”) ลูกอมฝรั่ง หรือแม้แต่กับไอศกรีมรสต่างๆ

ในทางกลับกัน ทุกวันนี้ความโด่งดังของชูร์โรก็ยังไม่สิ้นสุด มันเริ่มเป็นที่รู้จักในตลาดของเอเชีย มีการกินมากขึ้นเรื่อยๆในบางประเทศ เช่นประเทศไทย หรืออินโดนีเซีย ซึ่งในอินโดนีเซียเมนูนี้รู้จักกันในนามโดนัทสเปน